Heijmans en Europrovyl komen tot de kern

Papier is geduldig, maar Heijmans en Europrovyl zijn dat niet. Samen willen ze versnellen in verduurzaming. Hun onvermoede bondgenoot: papier. Dat kun je pas maken nadat zogeheten tall-olie uit de houtpulp is verwijderd. Lang was die olie een harsachtig restproduct. Totdat het Europrovyl en Kömmerling – haar Duitse leverancier van halffabrikaten – lukte om er kunststof kozijnen van te maken. Net zo sterk en stabiel als traditionele kozijnen van kunststof. Jan Slagman, commercieel directeur van het Friese bedrijf: “Wit pvc bestaat voor drieënveertig procent uit ethyleen, een product uit olieraffinage. De kunststof in de kozijnen die we nu voor een Heijmans-project maken, is honderd procent fossielvrij. Bovendien komt de tall-olie uit houtpulp van duurzaam beheerde bossen."

Doorvragen

Een Heijmansproject van 23 woningen in Pijnacker gaat de primeur beleven. “We gunnen het Heijmans,” verduidelijkt Jan, “omdat zij de afgelopen jaren de partij zijn geweest die ons hebben uitgedaagd om een nog duurzamer kozijn te maken.” Pim Ketelaars zal het hem niet tegenspreken. Hij is manager duurzaamheid woningbouw bij Heijmans. Zowel met Europrovyl als andere vaste leveranciers van alle Heijmans woonproducten schuift hij regelmatig aan tafel. Oogmerk? “Elkaar uitdagen, samen optrekken, innoveren. Zij zijn onze co-makers, met wie we afspraken voor de lange termijn maken. Op het vlak van efficiëntie en leverzekerheid hebben we de afgelopen jaren al flinke slagen gemaakt. Nu staat duurzaamheid bovenaan. Dat geldt voor alle materialen die we toepassen binnen onze woonproducten.”

Aan de noodzaak ervan twijfelen Heijmans en Europrovyl geen seconde. “De wereld staat in de fik”, stelt Pim onomwonden. Hoe je enige regie over die brand krijgt? “Niet meer bouwen zou in onze duurzaamheidsstrategie bovenaan moeten staan”, zegt Pim onderkoeld. Maar in een land dat roept om één miljoen woningen extra is dat geen optie. “Hergebruik en biobased bouwen zijn dat wel. Daar zetten we dan ook op in.” Een circulaire aanpak komt evenwel niet uit de lucht vallen, benadrukt Pim. Het begint met vragen stellen aan leveranciers, die op hun beurt andere spelers in de keten bevragen. Over grondstoffen, levensduur, afvalstromen. Ontwijkende of vage antwoorden? Doorvragen. “Alleen dan word je meester over de materialen die je gebruikt.”

Boerenslimheid

Zijn tafelgenoot Jan onderschrijft het. Elke zes à acht weken heeft Europroyl een duurzaamheidsoverleg met de Duitse fabrikant over talloze kwesties: van afvalreductie, profielsamenstelling en zaaglengtes tot LCA's en data. Transport en verpakkingen komen uiteraard ook aan bod. Soms is boerenslimheid de sleutel: “In de vrachtwagens die naar Duitsland terugrijden, zit voortaan verpakkingsfolie in de lege profielcassettes. Dat vermindert je vervoersbewegingen.” Ook voor zaagsel – zo'n tienduizend kilo op één locatie per jaar – is een oplossing gevonden. Europrovyl daagde haar afvalinzamelaar uit om herbestemming te onderzoeken. “Gelukt! Er worden nu afstandhouders voor tegels van gemaakt. Al met al hebben we in 2022 vijftig à zestig procent afvalreductie bereikt. En we zijn nog niet klaar!”

Data op tafel

Het L-woord is gevallen, levenscyclusanalyse (LCA). Een belangrijk begrip, want de terugkerende ham- of vegaburgervraag luidt welke impact een product – van baksteen tot kozijn – op het milieu heeft. Dat valt te meten. Het antwoord bestaat dan ook uit data, zoals de CO2-uitstoot, het waterverbruik en de toxiciteit. “Onze data zijn beschikbaar”, stelt Jan. “We delen ze graag. Maar er zijn nog veel concullega's die hun data niet prijsgeven”. Erg spijtig, vindt hij. Het dwarsboomt de groeiende wens van klanten om producten met elkaar te kunnen vergelijken. Mee eens, zegt Pim: “Aan de hand van data kom je tot betere keuzes, want je kunt afwegingen maken.”

Voor de goede orde: na de marktintroductie van het nieuwe kozijn met gerecyclede kern leunen Jan Slagman en zijn medewerkers niet achterover. Er is werk aan de winkel. Wekelijks assembleert Europrovyl circa dertienhonderd kozijnen, goed voor zo'n achtduizend woningen per jaar. Bovendien is verduurzaming zelden 'klaar'. “Samen met Heijmans blijven we verbeteren. Denk aan gerecycled vensterglas of hergebruik van hang- en sluitwerk. Maar we hebben nog meer ijzers in het vuur liggen.” Welke? Jan zwijgt en glimlacht. Komt tijd, komt primeur.

Kinderen

Ook Pim heeft nog een verlanglijstje. Bovenaan staat opschaling: “In innovatieland komt dat woord amper voor”, zegt hij. “Terwijl het hard nodig is. Pionieren vraagt om massa.” Allebei hopen ze dan ook dat de zorg om klimaatverandering, natuurverschraling en milieuschade tot meer duurzame daadkracht zal leiden. Aan hun eigen motivatie zal het niet liggen. “Ik heb drie jonge kinderen”, zegt Pim. “Dan besef je extra dat het roer om moet.” Ook voor Jan is het zonneklaar dat verandering geen uitstel duldt: “Acht jaar geleden heb ik zelf een woning gebouwd, biobased. Iedereen verklaarde me voor gek. Maar hij kwam er. Omwille van onze dochter zijn we inmiddels verhuisd. Ze is autistisch en heeft nu de mogelijkheid om – op termijn – zelfstandig onder één dak met ons te wonen. Aan haar dank ik een belangrijke les die ik ook in m'n werk toepas: kijk naar wat kan, niet naar wat níet kan.” In die gedeelde grondhouding vinden Heijmans en Europrovyl elkaar. Makers van deuren naar morgen en ramen met zicht op de toekomst. Op een kier? Nee, wagenwijd open.