Bestand tegen beven
Op Heijmans kun je bouwen, weten ze in Loppersum. De aardbevingen en alle gevolgen ervan mogen gaten hebben geslagen in het dorpsgezicht en in het vertrouwen voor de toekomst, in de Hoeskoamer en daarbuiten wordt gebouwd aan herstel en veiligheid.
Ter Muyden in Loppersum, kwart voor elf ‘s ochtends. Langs een wand van bouwhekken, afgezet met rijplaten, wandelen Henk (85) en Dina (79) van Geel naar de rand van het eeuwenoude Groningse wierdedorp. De zon breekt net door en beschijnt de toren van de Petrus en Pauluskerk. Nog altijd staat deze middeleeuwse toren fier overeind, in tegenstelling tot de huizen langs de Wijmersweg. Als gevolg van de aardbevingen in deze streek zijn deze onveilig verklaard en afgelopen zomer gesloopt. Tussen die 65 huizen stond de twee-onder-een-kapwoning die Henk en Dina 37 jaar lang hun thuis mochten noemen.
Hoeskoamer
Het echtpaar is op weg van hun tijdelijke woning naar de Hoeskoamer, waar Heijmans de koffie klaar heeft staan. In twee Heijmans ONE’s ontvangt kopersbegeleider Hilda Wielenga de bewoners die volgend jaar de sleutel krijgen van hun nieuwbouwwoning op dezelfde plek als hun oude huis. Heijmans herbouwt de gesloopte woningen tot functioneel vergelijkbare huizen, in opdracht van de Nationaal Coördinator Groningen (NCG). Niet alleen Henk en Dina, ook hun buren die hebben gekozen voor sloop en nieuwbouw kunnen in de Hoeskoamer terecht met vragen en zorgen. Hoe noodzakelijk zo’n plek is, maakt het verhaal van Henk en Dina al snel duidelijk.
Het echtpaar was erg gesteld op hun oude stek die ze in 1984 betrokken. “Een fijn huis en een prachtige tuin”, aldus Dina. Waar de hortensia’s buiten op Dina’s zorg en toewijding konden rekenen, gaf Henk met zijn twee rechterhanden en creatieve geest het interieur vorm. Ze zeggen geen spijt te hebben van hun beslissing, mede genomen omdat vrijwel alle buren voor sloop en nieuwbouw kozen in plaats van versterking. Maar praten over hun oude huis doet pijn. “De ziel van de plek is verdwenen”, zegt Dina. “Als ik straks in onze nieuwbouwwoning binnen kom, is het niet door Henk en mij ‘gemaakt’.”
Luxe
Dat zij er op hun leeftijd niet meer om zaten te springen om zo’n ingrijpend traject in te stappen, willen Henk en Dina benadrukken. Inmiddels zitten ze “positief in de wedstrijd”, aldus Dina. “We hebben de kans gegrepen ons nieuwe huis levensloopbestendig te maken. Een intensief traject, maar we hebben veel hulp en steun gehad van onze kleinzoon Martijn.” Straks slapen ze beneden, waar ook een badkamer is gemaakt, en krijgen ze een grotere bijkeuken, vertelt Henk. “Luxe, want er komt ook een tweede badkamer en ruimte om onze kinderen en kleinkinderen te laten logeren. Zo is het straks beter te verkopen, we laten dit huis immers na aan onze kinderen. We hebben er het beste van gemaakt en zijn nu best tevreden.”
Naast een compliment voor Intreal, de lokale adviseur en leverancier voor keukens, sanitair en inrichting, zwaait Dina ook alle lof toe aan Hilda. “Prettig contact”. “Ja, Heijmans vond mij wel geschikt voor Loppersum”, lacht Hilda, die in mei 2021 het team kwam versterken. “Mijn rol is de bewoners helpen bij het maken van keuzes voor hun nieuwe woning, maar ook om gewoon even mee te buurten.” Bewoners kregen veel invloed op ontwerp, indeling en afwerking van hun nieuwe huis. Na voorlichtingsavonden over de diverse woningvarianten die Heijmans aanbood, volgden gesprekken met woningeigenaren over hun individuele wensen en verlangens. Hilda: “De meeste keuzes waren al gemaakt, dus ik heb niet het zwaarste deel van dit proces meegemaakt. Misschien waren we het dan ook wel eens oneens geweest Dina.”
Keuzes
Een huis naar eigen inzicht vormgeven is altijd lastig, niet alleen voor de toekomstige bewoners, maar ook voor de bouwers vertelt Heijmans-projectleider Alex Dees. “We bouwen hier niet zoals we doorgaans doen, met standaard woningen die zoveel mogelijk geprefabriceerd worden. Hier is alles maatwerk, geen woning is identiek. Kleuren en materialen, rooilijn en goothoogte zijn vastgelegd, samen met de welstandscommissie, voor de rest was de keuze reuze.”
Zo maakt Heijmans voor iedere woning garages, trappen, badkamers, dakkapellen en uitbouwen op maat. “Fantastisch voor de bewoners natuurlijk. Ondanks de intensieve begeleiding vanuit NCG en ons, wilden bewoners goed de tijd nemen om de juiste keuzes te maken. Terwijl je als bouwer graag zo snel mogelijk wil starten.”
Processen die voor Heijmans vanzelfsprekend zijn, vereisten flink wat inlevingsvermogen van de woningeigenaren. Henk: “Toen we pas getrouwd waren, werkte ik als aannemer. Dus ik dacht dat ik wel wat wist over bouwen. Ik metselde nog zelf, met een touwtje om te stellen. Heijmans bouwt nu heel anders! Maar ik vind dat ze het fantastisch goed doen hoor.”
Alex en Hilda nemen het schouderklopje lachend in ontvangst. Niet alle bewoners begrepen zo snel hoe een nieuwbouwhuis tot stand komt. Hilda: “Ik ben vaak gevraagd waarom het zo lang duurt voor er een paal in de grond is geslagen, waarom je niet meer terug kan komen op een keuze. Logisch, bewoners weten niet hoe lang je van tevoren zaken als kozijnen of contactdozen moet bestellen. Of hoeveel partijen er naar de ontwerptekeningen kijken, van constructeur tot installateur. Het ís ook ingewikkeld, ik heb zelf ook veel geleerd”, beaamt ze.
Het is een intensief project, voor alle betrokkenen
Plaveien
“Het was lastig om tijdig de juiste informatie boven tafel te krijgen, soms zat je te smachten om de kleinste beslissingen”, vult Alex aan. “Omdat we zo kort op de keuzes werkten, vroeg het veel van onze flexibiliteit. Dan wisten we dat er een bepaalde uitbouw was gekozen, maar niet hoeveel stopcontacten er in de wanden moesten komen. Hoe teken je die uitbouw dan uit als je niet weet op welke plekken de aansluitpunten zitten?” Toch lag hij er niet wakker van. “Dat zou niet helpen. Het is een intensief project, voor alle betrokkenen. Ik moest het pad plaveien en dat is gelukt, maar ‘t is wel grillig geweest.”
Lopend over de bouwplaats is Alex in zijn element. Enthousiast licht hij de techniek toe waarmee Heijmans ervoor zorgt dat de nieuwbouwwoningen aardbevingsveilig zijn. “Op basis van de veiligheidsnormen die het NEN heeft vastgesteld, versterken we deze huizen zo dat bewoners bij een aardbeving dertig minuten hebben om veilig de woning te verlaten.”
Alex wijst op vuistdikke platen beton en rijen palen, waarvan de wapening nog net boven de grond uitsteekt. Naast boorpalen zijn ook grondverdringende palen toegepast. Hierbij wordt de grond niet weggehaald, maar ‘verdrongen’. “Op basis van de bodemgesteldheid en de meting van het draagvermogen van de grond bepalen we welke we toepassen. Hier in Groningen heb je vaak te maken met een grillige bodemgesteldheid. De paalkoppen krijgen daarom extra wapening en samen met de centreerstaven, hele dikke stalen pennen, zorgt dit ervoor dat ze stevig verankerd zijn in het beton dat we erop storten.”
Tastbaar
Terwijl de zon blijft schijnen, legt het team van Heijmans en hun partners een stevige basis onder dit nieuwe stukje Loppersum. Daar is Alex trots op: “We zetten een mooi product neer, duurzaam, toekomstbestendig, comfortabel en veilig.” Henk en Dina kijken regelmatig bij hun nieuwe huis, dat alleen nog wacht op een dak.
Waar ze het meest naar uitkijken? “Als de hovenier met de tuin bezig is”, denkt Dina. Die is dan wel zo ontworpen dat ze er minder werk van heeft, maar een speciale plek blijft het. Zeker met de door Henk ontworpen zonnewijzer, een pensioencadeau, die nu in de opslag staat te wachten om terug te keren op zijn oude stek. Henk: “Iets tastbaars dat terugkeert is fijn. Ik kijk er naar uit straks de nieuwe voordeur achter ons dicht te doen en te genieten van ons nieuwe huis.”
