Havenkwartier, Rotterdam
Rust en dynamiek
Op de plek waar eerst een filiaal van Karwei stond, verrijst nu het imposante Havenkwartier. De overtreffende trap van bouwdrift op Katendrecht? Absoluut, bewijst een werkbezoek aan het Rotterdamse wooncomplex in wording.
Een bezoek aan het Havenkwartier op maandagochtend stelt je bloot aan alle elementen. De enorme bouwplaats van Heijmans ligt aan de Maashaven, zestig hectare klotsende weidsheid. “Moet je op de zeventiende verdieping staan”, zegt ontwikkelaar Frank Sijlaar van Heijmans trots. “Kilometers ver kijk je. In het noorden zie je de Kop van Zuid met Hotel New York en de Nieuwe Maas. In het westen liggen de havens en het ss Rotterdam.”
Het zicht op het zuiden is niet minder imposant: aan de overkant van de Maashaven ligt industrieel erfgoed: van Meneba en Quaker tot pop- en partypodium Maassilo. Een appartement met ligging op het oosten is evenmin een straf, al zullen Ajax-fanatici mogelijk luxaflex overwegen: het biedt zicht op de wijk Feijenoord-met-stadion.
Wederopstanding
Aan Katendrecht zijn stapels boeken en documentaires gewijd. Ooit was het een roemruchte wijk waar de Kapenezen – de bewoners van dit schiereiland – op ruim een vierkante kilometer samenleefden met Chinezen en zeelieden. Een walhalla voor liefhebbers van nachtcafés, bordelen, goktenten – never a dull moment.
De havenwijk heeft moeilijke tijden gekend, maar sinds vijftien jaar beleeft Katendrecht een wederopstanding. Mede dankzij Heijmans. Er verrezen vier grote projecten met een geel vinkje: het Park- en Laankwartier; de twee woontorens Cobana, die 375 appartementen herbergen, en de herontwikkelde loods Fenix 1. Dat complex van 212 loftwoningen is bekroond met de Rotterdamse Architectuur Prijs en anderhalf dozijn andere prijzen. In 2023 zal het opnieuw feest zijn, als Heijmans het Havenkwartier aan de zuidelijke kade oplevert.
In de gele keet wijst Frank naar de plattegronden van het Havenkwartier: “We realiseren 150 appartementen, 36 eengezinswoningen, veertien loodswoningen, één commerciële ruimte en een ondergrondse parkeergarage van twee verdiepingen. De hoogte van de vier bouwvolumes? Zeven, tien, veertien en zeventien verdiepingen. Aan de waterkant krijgt het project de krachtige schaal van de haven. Daar fungeert het als baken. Aan de landkant sluit het naadloos aan op het karakter van Katendrecht, nu een van de tien leukste wijken van Europa, volgens Time to Momo.”
Door korte lijntjes met omwonenden, houden we het contact met de buurt goed
Eigenzinnig
Het ontwerp is van Don Murphy van VMX Architects, een vermaarde Ierse architect. Murphy laat zich zelden op een tekort aan eigenzinnigheid betrappen. Dat geldt ook voor het Havenkwartier: hij is kwistig met typologieën, kolossale raampartijen en vernuftige ontwerpvondsten, zoals in de gevel geïntegreerde zonwering . De uitvoerbaarheid van al zijn ideeën? Bouwplaatsmanager Stan van de Velde diplomatiek: “Het is een uitdaging.”
Dat geldt ook voor het omgevingsmanagement. Stan, die op Anna Jacobapolder woont, mist in zijn werk af en toe de verdraagzaamheid van het platteland. Het is zeilen bijzetten, om in schippersjargon te blijven. Stan: “Geluids- en lichthinder voor de omwonenden proberen we zo klein mogelijk te houden. Door korte lijntjes met de omwonenden te leggen, houden we het contact met de buurt goed. Maar in stilte bouwen kan nu eenmaal niet.”
Duurzaam
Vrolijker is het duurzaamheidsverhaal. Het Havenkwartier is aangesloten op stadsverwarming, uitgerust met een WKO-koelinstallatie en voorzien van bijna 255 zonnepanelen op de daken. Deze laatste leveren de energie die de algemene voorzieningen verbruiken. Het plezierige binnenklimaat danken de bewoners straks aan hun vloerverwarming en -koeling, in combinatie met zonwering en goede isolatie.
De gemeenschappelijke daktuinen – respectievelijk 2700 m2 en 500 m2 met grassen, struiken, stamheesters en bankjes – liggen op de eerste en zevende verdieping. Verder zijn 36 eengezinswoningen van mos-sedumdaken voorzien en beschikken de negen herenhuizen over tuinen die tot zeventien meter diep zijn. Bovendien krijgen de bewoners van het Havenkwartier de beschikking over twee elektrische deelauto’s.
Frank: “Het meest geliefd bij kopers zijn de speciale woningen, zoals de maisonettes van twee lagen en de loodswoningen met wintertuinen aan de kade. Er is nog één penthouse te koop. Interesse?” Opvallend is het grote aantal kopers met Rotterdamse roots die vanuit deze regio terugkeren en de vele gezinnen die bewust middenin Rotterdam willen blijven wonen.
Hoogste punt
In maart 2022 bereikt het wooncomplex het hoogste punt. Een goede reden voor feest, ook voor de 135 bouwplaatsmedewerkers. Eventuele confettiwolken zullen Stan van de Velde amper kunnen deren: hij kan wat hebben, nadat hij in december de oorkonde voor Schoonste Bouwplaats 2021 in ontvangst heeft mogen nemen. “Dankzij het extra budget dat is vrijgemaakt op dit project voor veiligheid, konden we uren stoppen in het aanpassen van de bouwplaats als andere bouwactiviteiten op Katendrecht daar aanleiding toe gaven. Maar uiteindelijk is het de aandacht en discipline die alle collega’s hier hebben voor orde en netheid op hun bouwplaats dat de doorslag gaf!”
Wel moet er nog even worden gepuzzeld op de catering voor de opening. Stan, laconiek: “Vroeger riep je ‘We eten Chinees’, maar dat werkt niet meer. De een wil halal, de volgende vegetarisch. Het past bij deze tijd en ook bij dit project. Hier werken allerlei nationaliteiten samen.”
Een betere onderstreping van de lokale geschiedenis kan er niet zijn: Katendrecht is bij uitstek de plek in Rotterdam waar mensen uit alle windstreken elkaar ontmoeten. Vroeger, nu en na de oplevering. Voor anker!
