In 2023 vierde Heijmans haar honderdjarig bestaan. Kan de koninklijke bouwer de slingers weer opbergen? Nee, laat nog maar even hangen. Twaalf-en-een-half jaar conceptueel bouwen bij Heijmans is reden voor een feestje. Dat bewijzen ook de meer dan 5.600 woningen. Een terug- en vooruitblik met Theo van der Plas.
Het Latijnse werkwoord concipere ā waarvan concept is afgeleid ā kent veel betekenissen. Maar toen Jan Heijmans in 1923 zijn stratenmakersbedrijf begon, had er Ć©Ć©n de overhand: zwanger worden. Vooral het katholieke zuiden verstond de kunst van concipere, bewezen de talloze grote gezinnen. Hun huisvesting? Vaak kleine woningen, waarbij een gezonde leefomgeving van ondergeschikt belang was. Jan Heijmans, oudste van tien kinderen, zou overigens zelf nog acht geboortekaartjes op het prikbord van het familiebedrijf hangen.
Times have changed. Nu bestaat het Nederlandse huishouden uit gemiddeld 2,12 mensen en heeft een vrouw gemiddeld 1,7 kinderen. Saai en minder gezellig? Een troost: de woonproductenfamilie van Heijmans is groot en veelzijdig, dankzij conceptueel bouwen. Tot deze levendige familie behoren de appartementen en huizen van Heijmans Huismerk, duurzame Heijmans Horizonwoningen, Heijmans ONE en haar grote broer Heijmans TWO en Heijmans B'Woond, met aandacht voor het verduurzamen van bestaande woningen. Om nog te zwijgen over de 'kinderen' die zich blijven ontwikkelen: van Huismerk stedelijke appartementen tot gestapelde Horizonwoningen.
Trots
Trots vaderschap, ook na twaalf-en-een-half jaar. Dat valt af te lezen van Huismerk ketenregisseur Theo van der Plas. Samen met Pim Ketelaars ā inmiddels manager Duurzaamheid van Heijmans Woningbouw ā stond hij begin 2012 aan een gele wieg: conceptueel bouwen was geboren. āHet begon met 115 Heijmans Huismerk-woningen in Almere. Sindsdien hebben we er meer dan 5.600 gebouwd.ā Het actuele woningtekort wakkert de interesse van corporaties en institutionele beleggers flink aan. Sterke troeven van de Heijmans-woonproducten: ze zijn betaalbaar, duurzaam, gezond en de optelsom van honderd jaar Heijmans-bouwkwaliteit.
De gele vlag wappert vrolijk, bevestigt Theo. āWe zijn gemotiveerd om slimmer ā en daardoor sneller ā de grote woonopgave in Nederland aan te pakken. Dat lukt ons dankzij digitaliseren, verduurzamen en door modulair ontwerpen. We hebben inmiddels een breed aanbod van woonproducten met ruime keuzemogelijkheden. Zo zijn we in staat om snel veelzijdige wijken te realiseren. Die grote variĆ«teit zorgt voor de eigenheid van unieke leefomgevingen.ā
Niet doof
Reden voor slagroomgebak? Zeker, maar tegelijkertijd hoedt Heijmans zich voor stilstand of zelfvoldaanheid. Naast de uitbreiding van het productassortiment met een duurzame productlijn, brengt het woonbedrijf jaarlijks van elk Huismerk-product een nieuwe, verbeterde versie uit. Vooral de aandacht voor duurzaamheid en welzijn resulteert in aanpassingen. āWe maken gebruik van een verbeterregister. Op dat digitale, laagdrempelige platform kunnen suggesties worden ingediendā, vertelt Theo.
Sinds 2012 werkt Heijmans Woningbouw intensief samen met een selecte groep co-makers. In ruim twaalf jaar viel slechts Ć©Ć©n partij af. āDat zegt iets over de zakelijke kansen en het onderlinge vertrouwen. De co-makers zijn met ons meegegroeid. Maar we blijven ze uitdagen, want de markt verandert snel.ā
Gelukkig houden ze zich niet doof. Tweemaandelijks komen de directies van de co-makers voor strategisch overleg met Heijmans bijeen. āAfgelopen maand gaven ze elkaar nog een presentatie over hun stappen om CO2 terug te dringen. Dat inspireert. Je daagt elkaar ook uit om er een schepje bovenop te doen. Niemand wil in de bezemwagen zitten.ā
Duurzame aanvoerder
De hamvraag ā of vegaburgervraag als alternatief ā blijft hoe conceptueel bouwen hand in hand kan gaan met zorg voor klimaat, water en biodiversiteit . āDat doen we door de lat hoog te leggenā, zegt Theo. āWe maken de beweging naar duurzame aanvoerder. Zo ontwikkelden we bijvoorbeeld in sneltreinvaart gasloze woningen. Dat gebeurde in goed samenspel met onze co-makers.ā De Huismerkproducten gaan ook verder dan de strikte eisen, stelt hij. āWe willen mĆ©Ć©r. We zijn er op gebrand om onze CO2-uitstoot terug te dringen. Onder invloed van de Week van de Circulaire Economie 2023 is bijvoorbeeld de ontwikkeling van geopolymeerbeton versneld. Er zit geen cement in, wat dertig procent CO2-reductie voor wanden oplevert.ā Andere innovaties zijn de zogeheten ECO-paal (een holle heipaal), de toepassing van betongranulaat in balken en fossielvrije kunststof kozijnen. De productiecapaciteit is nog klein, erkent Theo. āMaar als je blijft opschalen, ontstaat kritische massa. Met conceptueel bouwen gaat Heijmans dat kantelpunt sneller bereiken.ā
Woonconfigurator
Vurige wensen? Die zijn er. Theo noemt er twee. De eerste: afrekenen met het misverstand dat conceptueel bouwen tot eenvormigheid van woningen, straten en wijken zou leiden. āDat gold misschien twintig jaar geleden, maar ligt echt achter ons. De diversiteit in type en vorm van gebouwen, gevels, raamposities, dakvormen en dakhoogtes zorgt voor een gevarieerd straatbeeld. Bovendien is de keuzevrijheid in de woning zelf verrassend groot.ā Daar speelt digitalisering een flinke rol in. Klanten kunnen gebruikmaken van de woonconfigurator, een digitale hulp bij het maken van plattegronden en keuzes in materialen en opties. āDe klant ziet ook meteen wat de financiĆ«le gevolgen van keuzes zijn. Een uitbouw van 2m40? Een dakkapel of -raam? De 'kassabon' laat het direct zien.ā
Oplossen
Theo formuleert nog een wens. Die is niet 'in concept' maar zeer definitief. Enigszins getergd: āWelstand en supervisors zouden zich nadrukkelijker in conceptueel bouwen moeten verdiepen. Ga kijken wat we al hebben gebouwd en je valt achterover van verbazing. Ik zou ze graag mee op excursie nemen, naar bijvoorbeeld de wijk Parijsch in Culemborg. Daar kun je de diversiteit aan Heijmans-woonproducten volop bewonderen. Of ik laat ze de wijk Park van Buijsen in Pijnacker zien, een schoolvoorbeeld van hoe je zelfs met Ć©Ć©n woonproduct verschillende unieke buurten kunt verwezenlijken. Velen beseffen niet hoe divers, betaalbaar en snel je kunt bouwen. Het zou de woonopgave van Nederland helpen oplossen, zonder op kwaliteit in te leveren. Locaties? Gronden genoeg!ā