Drie torens van het Amsterdam Universitair Medisch Centrum ondergaan een totale metamorfose. Ondertussen gaat het leven in het ziekenhuis 24 uur per dag, 7 dagen per week gewoon door. Hoe zorg je voor zo min mogelijk hinder voor patiënten en medewerkers? Renoveren terwijl de operatie doorgaat dus. Deze grote renovatie werd zorgvuldig voorbereid. Zo was het niet mogelijk om meer dan 60 bedden tegelijk vrij te maken. Een logistieke uitdaging en dus gaat het vervoer van de materialen via het dak. Dit was geen eis van Amsterdam UMC, maar een eigen idee van Heijmans om de hinder tot het absolute minimum te beperken. Ook zet het team een paar innovatieve middelen in, zoals prefab installatiemodules (skids) en een boorrobot, waarmee er minder werk op de locatie zelf nodig is.
In het ziekenhuis komen dagelijks 10.000 tot 15.000 gebruikers. Er worden 50 tot 80 pallets bouwmaterialen per dag af- en aangevoerd. En ondertussen moet de overlast tot het minimum beperkt worden.
Johan, senior projectmanager bij Heijmans, vergelijkt de renovatie met een ‘open hartoperatie’: “Alles komt heel precies. Het vraagt veel aanpassingsvermogen van Heijmans, maar ook van het ziekenhuis. Samenwerken, heldere communicatie en oplossingsgericht denken is cruciaal.”
Renoveren... én de zorg gaat door
Een van de grootste uitdagingen was om de renovatie door te laten gaan zonder dat dit invloed had op het primaire zorgproces. De verbouwing moest plaatsvinden terwijl het ziekenhuis 24/7 in gebruik bleef. Heijmans ging deze uitdaging aan door continu in overleg te blijven met het ziekenhuispersoneel en creatieve oplossingen te bedenken voor de onvermijdelijke overlast.
Scheiding tussen zorg- en bouwbewegingen
Een van de creatieve oplossingen is de scheiding tussen zorg- en bouwbewegingen. Door middel van een route over het dak, zijn de bouwmaterialen vervoerd. “Dat vergt een strakke logistieke planning, maar verminderd de overlast enorm”, zegt Johan. "Patiënten en medewerkers komen zo niet in contact met al het bouwtransport."
Bouwen... én comfort
Tijdens de renovatie werd de gevel van een verdieping verwijderd, waardoor patiënten op een hoger gelegen verdieping het koud kregen. Dit is snel opgelost door folie te plaatsen en extra kachels te installeren. Ook werden innovatieve slooptechnieken gebruikt om geluidsoverlast te beperken en kregen patiënten koptelefoons als er toch geluidshinder was.
Privacy
Naast het technische aspect van de renovatie, wordt ook rekening gehouden met de veranderende visie op zorg. Waar vroeger vier tot zes patiënten op één kamer lagen, wordt nu meer waarde gehecht aan privacy. Daarom zijn de nieuwe kamers in Amsterdam UMC ontworpen voor één of twee personen, wat zorgt voor een betere nachtrust en minder stress voor patiënten.
Johan vertelt: “Een bijzonder onderdeel van de renovatie was de vernieuwing van de NICU (neonatale intensive care unit), waar vroeggeboren baby's worden verzorgd. In de oude situatie lagen er acht baby’s op één kamer, waardoor ouders constant geconfronteerd werden met stressvolle situaties van andere kinderen. In de vernieuwde NICU hebben alle baby’s nu hun eigen privékamer, wat zorgt voor meer rust en privacy.”
Bouwen met maximale veiligheid
De renovatie van de buitengevels vormde een ander uitdagend aspect van het project. Onder de gevels bevonden zich openbare ontmoetingspleinen met hierboven glazen koepels die niet sterk genoeg waren om een traditionele steiger te dragen. De oplossing? Een enorm luchtkussen van 16 meter breed, 30 meter lang en 5 meter hoog, dat op de glazen koepels werd geplaatst als crash-deck. Dit unieke systeem werd eerst uitvoerig getest op een externe testlocatie door grote objecten, zoals glasplaten en steigermaterieel, op het kussen te laten vallen. Dankzij deze voorzorgsmaatregelen kon het werk veilig doorgaan zonder gevaar voor bezoekers van de supermarkt en koffiebar onder de koepels.
Prefab en modulair bouwen
Heijmans maakte tijdens de renovatie zoveel mogelijk gebruik van prefab en modulaire bouwmethoden. Dit zorgde voor minder overlast op de bouwplaats en beperkte het aantal werkuren in het ziekenhuis zelf. Johan: “Elk uur dat we in de fabriek werken, scheelt een uur overlast op locatie.”
De laatste fase
Heijmans won in 2019 de tender voor de renovatie. Inmiddels is de renovatie in twee van de drie torens van Amsterdam UMC afgerond. In de laatste beddentoren staan de laatste twee verdiepingen op de planning. Het project wordt begin 2025 volledig afgerond. Maar het belangrijkste compliment dat Heijmans tot nu toe heeft ontvangen? “Mensen hadden niets meegekregen van de verbouwingswerkzaamheden en waren zelfs verrast dat een verdieping al bijna klaar was” zegt Johan. “En juist in een ziekenhuis wil je graag die onzichtbare bouwer zijn.”
