Skip to content
de_bermen_heijmans_csu_renewi_samenwerking_5.jpg

Samen de bermen verduurzamen

15 september 2020

Hoe maak je van onze bermen het grootste natuurgebied van Nederland? Daartoe bundelt Heijmans de krachten met CSU en Renewi. Alfred de Weert van CSU, Peter Konstapel van Renewi en Landolin Boender van Heijmans nemen je mee door de verduurzaming van de bermen en andere kansen die deze samenwerking biedt.

Het groen langs onze wegen, vaarwegen en spoorlijnen beslaat zo’n vijftienhonderd vierkante kilometer, de helft van het volledige natuurnetwerk in Nederland. Helaas zijn de bermen ook het minst bekende natuurgebied van Nederland: voor velen is het weinig meer dan een veiligheidsstrook of publieke afvalbak.

Dat kan anders, denkt het drietal dat is aangeschoven bij het Heijmans-kantoor in Veenendaal. Alfred de Weert, directeur Tendermanagement bij CSU, Peter Konstapel, accountmanager bij Renewi, en Landolin Boender, manager asset management bij Heijmans, vonden elkaar meteen in het uitdenken van een groen business model voor de bermen. Door zwerfvuil te verwijderen, dat zoveel mogelijk te recyclen en de bermen ecologisch te beheren, willen ze een belangrijke bijdrage leveren aan verbetering van de biodiversiteit en dit grote natuurgebied.

alfred_de_weert_peter_konstapel_landolin_boender_vergaderzaal_1.jpg
Alfred de Weert van CSU, Peter Konstapel van Renewi en Landolin Boender van Heijmans

Werkterrein uitbreiden

“In de file ergerde ik me al tijden aan zwerfvuil in de bermen”, steekt Alfred van wal. “Tot ik besefte: als iemand dit kan aanpakken, is dat een schoonmaakbedrijf als het onze. Alleen mogen onze ploegen niet langs snelwegen komen. En een bouwer als Heijmans wel! CSU werkt al lang met Heijmans samen in BeSense, een dienst voor efficiënt beheer en onderhoud van gebouwen. Waarom ons werkterrein niet uitbreiden? dacht ik toen.”

Alfreds idee viel in vruchtbare aarde binnen de business unit asset management van Heijmans, verantwoordelijk voor beheer en onderhoud van infrastructuur. Daar werd al langer nagedacht over hoe er binnen de contracten met Rijkswaterstaat en andere opdrachtgevers duurzamer kon worden gewerkt. Landolin: “Als je weet dat we alleen al in ons contract voor Midden-Nederland circa acht miljoen are bermen onderhouden, plus de verzorgingsplaatsen en het groen eromheen. Dan begrijp je dat deze samenwerking heel veel impact heeft.”

de_bermen_heijmans_csu_renewi_samenwerking_8.jpg

Gras als grondstof

Door bermen schoon te maken én te houden, stimuleer je weggebruikers om minder afval uit de auto te gooien, denken Alfred en Landolin. Daarnaast heeft een schone berm ook effect op een andere materiaalstroom voor Heijmans: bermgras. Jaarlijks leveren de bermen 1.000.000 ton grasmaaisel, dat als grondstof kan dienen voor onder andere isolatiemateriaal en hectometerpaaltjes. Alfred: “Haal je vóór het maaien zwerfvuil weg, krijg je maaisel van hogere kwaliteit. Nu is een gedeelte onbruikbaar omdat de maaier ook afval meepakt en versnippert. Met een zuiverder grondstof kun je meer doen.”

Kringloop sluiten

Nu nog iets slims doen met de rest van het afval, dachten CSU en Heijmans. Landolin: “Hoe mooi zou het zijn als dat ook kan worden hergebruikt. Dan sluit je de kringloop.” Dus gingen ze te rade bij een derde partij: Renewi. De voormalige afvalverwerker is getransformeerd tot een waste to product-bedrijf met een sterke focus op innovatie.

de_bermen_heijmans_csu_renewi_a12_samenwerking.jpg
Alfred de Weert, directeur Tendermanagement bij CSU, Peter Konstapel, accountmanager bij Renewi, en Landolin Boender van Heijmans op de pilotlocatie langs de A12.

Peter: “Wij willen nieuwe grondstoffen maken van het door ons ingezamelde materiaal. Zo passen we onze business aan huidige afvalstromen en wetgeving aan, en dragen we ons steentje bij aan een betere wereld. Willen we in 2050 volledig circulair zijn, zoals de Rijksoverheid stelt, dan moeten we initiatieven ontwikkelen om waarde uit afval te halen, in plaats van het te storten of te verbranden.”

Pilots

Veruit het meeste zwerfvuil in de bermen is PMD, oftewel plastic, metaal en drankkartons. Peter vertelt dat Renewi met een partnernetwerk samenwerkt om tot innovatieve verwerking van dit afval te komen. Renewi draagt daarin zorg voor de kwaliteit in het verwerkingsproces, zodat de nieuwe grondstof ook kan voldoen aan de hoge kwaliteitseisen van de markt en kan wedijveren met nieuwe materialen. “Dit netwerk kan grote hoeveelheden aan en heeft een hoog recyclepercentage. Van aluminium blikjes is nieuw metaal te maken, het karton van de drinkpakken wordt papiervezel ook plastic is te recyclen tot bijvoorbeeld pallets, tuinbeschoeiing of bankjes.”

heijmans_renewi_csu_de_bermen_vuilrapen_2.jpg
Op de verzorgingsplaats van de A12, onderdeel van het Heijmans-onderhoudscontract, onderzochten de drie partijen hoeveel afval ze konden ruimen en recyclen.

Renewi, CSU en Heijmans gingen aan de slag in twee pilots. Op plekken waar Heijmans onderhoudswerkzaamheden verricht, zoals langs de A12 en A1/A27, traden ploegen van CSU aan om afval te verwijderen. Er is gekeken hoeveel zwerfvuil er ligt, hoe lang het duurt om een kilometer schoon te maken, de beste manier om afval af te voeren en welk materiaal te recyclen is. Handig bleek dit zoveel mogelijk overdag te doen om afval van tevoren te kunnen sorteren, en dit te deponeren in containers van Renewi, die ze op voor hen geschikte momenten ophaalt.

Flora & fauna

Het was niet hun expertise, maar biodiversiteit en het wel en wee van de flora en fauna in de bermen sluit naadloos aan op het initiatief van de heren. Een schone berm is beter ecologisch te beheren, onder andere door het inzaaien van inheemse en insectvriendelijke bloemen en kruiden. “Toen ik vorig jaar door Italië reed en daar oleanders in de middenberm zag, kwam het belang van bloemrijke bermen extra bij me binnen”, vertelt Landolin. “Niet alleen als voedselrijke plek voor insecten, maar het is ook nog eens erg mooi! En daarmee minder aantrekkelijk om als prullenbak te gebruiken.”

de_bermen_heijmans_csu_renewi_samenwerking_3.jpg

Ook hier moet je specialisten bij betrekken, ziet Landolin. “Onze ecologen bij Infra triggeren mij met hun kennis. Het zou mooi zijn als we de bermen een meer primaire functie geven. Naast het onderhouden van wegen zouden we dan ook ecologische bermen op willen nemen in het contract.”

Punten scoren

Als tendermanager weet Alfred dat opdrachtgevers innovatieve samenwerkingsverbanden graag belonen: “Zeker als die oplossingen leveren voor de circulaire economie.” Daarom zijn de pilots zo belangrijk, benadrukt Peter. “Het is goed om onze bevindingen breed te delen en via trial and error te zoeken naar kansen. Ik ben ervan overtuigd dat het ons gaat lukken dit tot een zakelijk succes te maken.” Landolin hoopt met dit partnership anderen te verleiden aan te haken en samen op te schalen. “Dit moet je niet klein houden. Als Heijmans een gezonde leefomgeving wil maken, zetten we in op natuurgebieden verbeteren. En daar heb je partners als deze bij nodig.”

de_bermen_heijmans_csu_renewi_samenwerking_6.jpg

Alfred, Landolin en Peter hopen dat hun samenwerking en initiatieven andere ondernemers aanjaagt ook “over de schutting te kijken” en stappen te zetten richting innovatie en verduurzaming. Alfred besluit: “Onze samenwerking leert mij veel over hoe andere ondernemingen werken en het bewijst maar weer dat ik niet altijd samen hoef te werken met andere schoonmaakbedrijven om te vernieuwen. Buiten je comfortzone stappen kan nieuwe verbindingen opleveren en allerlei nieuwe perspectieven, meer dan je in eerste instantie dacht.”

Neem contact met ons op