Ruimtegebrek is vaak inherent aan binnenstedelijk bouwen. Aan uitvoerder Willem van der Kieft de taak om met weinig vierkante meters een veilig werk- en leefomgeving te creëren voor de aannemer en de omgeving. Samen met zijn mensen is hij eind 2017 begonnen met het bouwrijp maken van de voormalige parkeerplaats. Zijn eerste horde was het aanleggen van de bouwwegen op en rond het terrein. “Het bouwen van ruim 600 woningen vergt veel transportbewegingen. Dan heb ik het niet alleen over de aanvoer van bouwmaterialen, maar ook over de verplaatsing van de ruim 300 bouwplaatsmedewerkers die hier straks met de auto naartoe komen.”
Bij de aanleg van de bouwwegen moest Willem rekening houden met het drukke ov-knooppunt Leyenburg. Dagelijks passeren honderden bussen en trams het station. Het openbaar vervoer mag geen hinder ondervinden van onze stroom aan bouwverkeer. Reizigers staan letterlijk naast onze schutting te wachten op hun tram of bus. Dit leverde wederom een hindernis op. Willem: “Omdat de bouwkranen niet over de openbare weg mogen zwenken is er nauwelijks ruimte om de bekisting voor het beton van gebouw G te verwijderen. Dan hebben we op dit punt ook nog rekening te houden met een dagelijkse stroom aan mensen die van de tijdelijke parkeerplaats naar het ziekenhuis lopen. We hebben nu besloten om de kisten via de binnenkant te verwijderen.”
Dan is er nog het ziekenhuis, dat geen hinder mag ondervinden van de bouwwerkzaamheden. In het HagaZiekenhuis huist een belangrijke regionale Polikliniek voor Oogheelkunde. Omdat de meeste operaties hier onder een microscoop gebeuren, is zelfs de kleinste trilling uit den boze. “In het ziekenhuis hangen daarom op strategische plekken zeer fijngevoelige trillingsmeetapparatuur. Bij de registratie van een te hoge trilling leggen we de bouw direct stil”, vervolgt Alwin. Een van de oplossingen om hinder te voorkomen is trillingsarm bouwen.
In plaats van een geheide paalfundatie, schroeft Heijmans daarom ruim 1.200 HGSi -palen de grond in. Dit zijn holle buizen met een zogenaamde verloren punt. Na het inboren hangen we de wapeningskorf in de buis en storten we hem af met beton. Vervolgens draaien we de buis weer uit de grond. Heien is niet nodig, waardoor er geen overlast ontstaat voor de omgeving door geluid en trillingen. "Ook gebruiken we geen traditionele, stalen damwanden, maar maken we ondergrondse schermen van grout om het grondwater tegen te houden. Hiervoor frezen we een soort sleuven die we injecteren met een dun soort beton.” Deze CSM techniek – die duurder is dan traditionele funderingstechnieken - betaalt zich volgens Alwin op den duur terug, omdat je de bouw in principe niet hoeft stil te leggen wegens ongewenste trillingen.
Naast het ziekenhuis mogen omwonenden ook geen hinder ondervinden van de bouw. “Hoewel we alles in het werk stellen om de overlast te beperken is natuurlijk niet iedereen meteen tevreden. Zo heb ik afgelopen week enkele klachten ontvangen over bouwlampen die bij huizen naar binnen schenen”, vervolgt Willem. “Samen met de omgevingsmanager proberen we deze ongemakken meteen te verhelpen. In dit geval hebben we de lampen voorzien van een extra kap."
Een ander probleem waar Willem mee kampt is de aanvoer van heimachines. Het probleem: voor zeven uur ’s ochtends is het bouwterrein gesloten om de overlast voor het ziekenhuis te beperken. Maar de wet zegt dat zware transporten na zeven uur ’s ochtends van de weg af moeten zijn. Willem: “Een 30 meter lange vrachtwagencombinatie kan je niet even tijdelijk in een parkeerhaven zetten. Vanaf zeven uur beginnen hier de bussen te rijden en die mogen we niet hinderen. Je moet daarom snaarstrak plannen.”
De Schoone Ley bestaat uit een mix van eengezinswoningen en appartementen, bestaande uit zowel koop- als huurwoningen. Dertig procent van de nieuwe woonruimte is bestemd voor sociale huur. Voor ieder wat wils dus. Alwin: “Deelgebied Haagsche Park is bijna klaar. Hier bouwen we eengezinswoningen voor de verkoop. In deelgebied Haagsche Hof maken we ook eengezinswoningen, maar dan in iets andere stijl. Hier is het een mix tussen koop en vrije sector. Daarnaast komt hier ook een appartementengebouw voor sociale huur. In deelgebied Haagsche Tuin bouwen we enkel koophuizen.”
Nu de grond bouwrijp is start de aanleg van de fundering van het eerste deelgebied. Na het storten van de funderingspalen gaat Heijmans nog ruim 70.000 kuub grond afgraven. “Als de bouwput op diepte is beginnen we met de bouw van de keldervloer met daarop de betonnen wanden tot aan het begane grondniveau,” vervolgt Alwin. “Daartussenin leggen we de min één- en begane grond vloer. Dit duurt ongeveer een jaar. Daarna start de bouw van de appartementen. We beginnen pas met deelgebieden Haagsche Hof en Haagsche Tuin als de parkeergarage klaar is. In de eerste helft van 2020 beginnen we met opleveren.”