Zo werkt een Basculebrug

Het woord bascule komt uit het Frans en is de naam voor een weegschaal die bestaat uit een lange stang met in een midden een draaipunt. Aan de uiteinden van de stang hangen twee schaaltjes. Het ene schaaltje is voor het voorwerp dat gewogen moet worden en in het andere schaaltje komen gewichten om te meten hoe zwaar het voorwerp precies is. De basculebrug is de opvolger van de ophaalbrug.

In het geval van de basculebrug over de Gouwe bestaat de weegschaal aan de ene kant van het draaipunt uit een beweegbaar brugdek van 360 ton en aan de andere kant uit een contragewicht ofwel ballast van 400 ton. Feitelijk is de basculebrug over de Gouwe een weegschaal van reusachtige afmetingen die honderden tonnen in evenwicht houdt. Bij een basculebrug is het contragewicht weggewerkt in een basculekelder.

Het beweegbare deel van de basculebrug kan open en dicht dankzij een as die is vastgemaakt onder het wegdek, in de basculekelder. Die kelder is bij de brug over de Gouwe, met een breedte van 19 meter, een lengte van 17 meter en een hoogte van 13 meter, immens groot. Deze kelder is voor een deel boven de waterspiegel te zien en is voorzien van ramen, zodat mensen van buitenaf kunnen aanschouwen hoe het mechanisme werkt.

Als de brug opengaat, ziet de toeschouwer hoe een elektromotor met een vermogen van 160 kW via een aandrijfas twee tandwielen in werking zet. Elk tandwiel, ook rondsel genoemd, laat op zijn beurt een in China gegoten panamawiel met elk een diameter van vier meter en een gewicht van 15 ton in beweging komen. Dankzij deze driekwart ronde tandwielen, die voor het eerst werden gebruikt voor het openen en sluiten van de sluisdeuren in het Panamakanaal, kan met een beheerste snelheid en een grote kracht een enorm gewicht in gang worden gezet. In dit geval laten de wielen via een trekduwstang het contragewicht bewegen.