Heijmans levert eerste infraproject met zelfhelend beton op

Het gaat om een pilotproject met een ontwerptool waarmee ProRail, de provincie Noord-Brabant en Heijmans Infra samenwerken om de waterdichtheid van zelfhelend beton in de praktijk te testen. Naar verwachting zal de toepassing ook een gunstig effect hebben op de duurzaamheid en levensduur van het bouwwerk. Zelfhelend beton kan volstaan met tot ongeveer de helft minder horizontaal wapeningsstaal, wat fors bijdraagt aan het reduceren van de CO2-uitstoot. Even belangrijk: door toevoeging van bacteriesporen worden scheuren op biologische wijze hersteld, wat de levensduur van onder meer bruggen, wegen en viaducten aanzienlijk verlengt.

Betongeneesmiddel

Door toevoeging van bijzondere hulpstoffen kan beton zelfhelend worden gemaakt. Dit microbiologische procedé is ontwikkeld aan de TU Delft en sinds enkele jaren commercieel beschikbaar. De combinatie van bacteriesporen en voedingsstoffen levert als het ware een ‘betongeneesmiddel’ op, of in vaktermen: ‘healing agent’, waarvan de bacteriën actief worden zodra ze door scheuring in aanraking komen met vocht en zuurstof. Als gevolg daarvan worden de scheuren door de bacteriën gevuld met een dichtende kalksteenlaag. Voor het project in Rijen is aan elke kuub beton een mix van zes kilo bacteriesporen en voedingsstoffen toegevoegd. Deze samenstelling zorgt voor een optimale heling.

Gunstige effecten

In Rijen is een wand van zelfhelend beton aangebracht in de pompkelder die onder één van de toeritten van betonnen tunnelbak ligt. Door de toevoeging van het ‘betongeneesmiddel’ heeft Heijmans Infra de hoeveelheid horizontaal wapeningsstaal over de volledige lengte van de 25 meter lange wand met 35% kunnen reduceren. Naar verwachting heeft dit bouwelement geen onderhoud nodig en neemt de levensduur aanzienlijk toe. De zogeheten Milieukostenindicator (MKI) van de wand daalt door deze gunstige effecten met circa 10%.

Uitvoerig onderzoek

De Vijfeikentunnel van ProRail in Rijen is het eerste infrastructurele project waarbij de combinatie van zelfhelend beton met het reduceren van horizontale wapening is toegepast. De ‘healing agent’ voor dit project is afkomstig van het Nederlandse bedrijf Basilisk; ABC Mortel heeft de betonmortel geleverd. Eerder is door verschillende partijen ervaring met deze innovatie opgedaan bij commerciële projecten in de utiliteitsbouw. Wetenschappers van de TU Delft hebben uitvoerig onderzoek gedaan naar de veiligheid van het procedé. In het kader van de pilot zijn tijdens de voorbereidings- en constructiefase ook uitgebreide testen verricht. Om ervoor te zorgen dat het toegevoegde ‘betongeneesmiddel’ de beoogde reactie vertoont, is de pompkelder na de stort van het zelfhelende beton gedurende zes weken onder water gezet. Daarna is de wand geïnspecteerd en zijn in het laboratorium betonmonsters onderzocht op scheurvorming en de daadwerkelijke afzetting van kalk om de scheuren te dichten. De eerste bevindingen zijn in alle opzichten positief. Komende jaren blijft Heijmans Infra samen met de projectpartners zorgvuldig de staat van de spooronderdoorgang volgen.

Nek uitsteken

Als makers van de gezonde leefomgeving zet Heijmans nadrukkelijk in op innovatieve, duurzame oplossingen voor de bebouwde omgeving. Heijmans kiest daarbij voor de rol van aanjager én verbinder. Vanuit een voorhoedepositie streeft Heijmans zoveel mogelijk naar krachtenbundeling, waarbij opdrachtgevers en branchegenoten gezamenlijk de nek uitsteken, onder meer in baanbrekende infraprojecten zoals de spooronderdoorgang in Rijen. De gedeelde visie van ProRail, de provincie Noord-Brabant en Heijmans voor een schonere, betere wereld lag aan de basis voor het succesvol samenwerken aan deze innovatie met groot toekomstpotentieel. Heijmans Infra is ook actief deelnemer in het nationale Betonakkoord, een samenwerkingsverband tussen opdrachtgevers, bouwbedrijven en leveranciers. De aangesloten ketenpartners werken in dit verband nauw samen aan innovaties die moeten leiden tot een verdere verduurzaming van de sector.