Vijf vragen aan René Valkenburg

“We ontwikkelen nu sensoren die CO2-waardes in bijvoorbeeld stedelijke omgeving meten. Door - bij te hoge waardes - de verkeersstromen om te leiden, nivelleer je de CO2-uitstoot over een groter gebied. Of het Smart City-concept. Met intelligente straatverlichting en sensoren meten we zaken als geluidsniveau, luchtkwaliteit, temperatuur en verkeersdrukte. Wanneer het niet druk is op straat, zijn de lichten gedimd. Passeert er een voetganger, fietser of auto, dan schakelt de verlichting naar een hoger niveau. Intelligente straatverlichting combineert energiebesparing met veiligheid.

Daarnaast draaien we een pilot met diverse sensoren die de omgevingsconditie meten in de centrale technische ruimten van onder meer Rijkswaterstaat, waarin de actieve netwerkapparatuur staat. Op deze manier vergroten we de beschikbaarheid en dus betrouwbaarheid van de verkeersmanagementsystemen op onze snelwegen.

Op de A58 tussen Tilburg en Breda hebben we – samen met verschillende marktpartijen - een systeem getest waarmee we spookfiles willen voorkomen. Op basis van floating car data krijgen weggebruikers gepersonaliseerde informatie, zoals welke snelheid je moet rijden om te voorkomen dat je in de staart van de file rijdt, naar hun navigatie app gestuurd. Deze techniek kijkt als het ware over de file heen.”

“Intern moet er een goede wisselwerking zijn tussen business development, productontwikkeling en productmanagement. Een open blik naar buiten is ook belangrijk. Hoe ziet intelligente infrastructuur eruit over tien jaar? Het juiste antwoord vind je alleen door samen te werken met partners, zoals techbedrijven, auto-industrie en telecomsector. Co-creatie en samenwerking is broodnodig. Je ziet nu een wildgroei aan sensoren en losse data. Cohesie is er nauwelijks.

Hoe je data het meest efficiënt bundelt en verwerkt tot betrouwbare informatie, dát bepaalt je succes. Ons doel is om toekomstbestendige infrastructuur te ontwikkelen, met technische innovaties die zeker tien tot vijftien jaar meegaan. Daarvoor moeten we wel wat heilige huisjes omverhalen.”

“De overheid zou kunnen helpen door meer te investeren in digitale innovaties. Want niemand kan dit uit eigen zak financieren. De Nederlandse markt heeft immers een beperkte schaal. En de ontwikkelingskosten terugverdienen op één of twee projecten is niet mogelijk, want daarmee prijs je jezelf bij aanbestedingen uit de markt. Je wilt blijven innoveren en tegelijkertijd winstgevende projecten doen. Daar zit hem ook de crux: voorspelbaarheid op basis van bewezen technologie versus nieuwe ontwikkelingen. Dit staat binnen projecten met tijdsdruk altijd op gespannen voet. Om nog maar te zwijgen over hoe je met intellectueel eigendom (IP) van ontwikkelde systemen of diensten omgaat. Hier is ook voor branche-organisaties werk aan de winkel.

Op dit moment zijn alle innovaties een investering in de toekomst. We verdienen er nog geen geld mee. Een nieuw verdienmodel vinden is buitengewoon lastig. De consument die dagelijks met de auto over het wegennet rijdt, heeft geen geld over voor data-gedreven online dashboards of apps. Opdrachtgevers, wegbeheerders en professionele weggebruikers zoals de transport- en logistieksector hebben daarentegen wel een belang. Daarom zoeken we de komende jaren naar nieuwe verdienmodellen op basis van data gedreven platforms voor de eerdergenoemde publiek en private opdrachtgevers. Voorlopig is dit nog pionieren om zowel onze positie als markt potentie te bepalen.”

“Fantastisch natuurlijk, maar de digitale transitie van de infrastructuur slaagt alleen als de overheid de marktpartijen voldoende bewegingsvrijheid geeft om digitale oplossingen te ontwikkelen en ruimte geeft om ermee te experimenteren. Nu zijn de meeste contracten dichtgeschreven op functionele eisen, waar nauwelijks ruimte is voor nieuwe ideeën, laat staan het maken van fouten om jezelf verder te ontwikkelen.

Er zijn gelukkig steeds meer opdrachtgevers die de markt uitdagen om met oplossingen te komen die niet vanuit gebaande wegen tot stand komen. Zelf ben ik bestuurslid van Smart Infra branchevereniging ASTRIN, waar zowel standaardisatie als de wijze van samenwerking centraal staan. Als Heijmans willen we zeker onze nek uitsteken, maar dan dient er wel zicht te zijn op het breder kunnen vermarkten van de ontwikkelde oplossingen. Opdrachtgevers en wegbeheerders moeten af van de koudwatervrees. Investeer en geef ons de ruimte, hiermee blijven we als Nederland koploper binnen de slimme mobiliteit in Europa!”