16 januari 2023
Fierder Onderwijs heeft bij de verduurzaming van de schoolgebouwen bewust de leerlingen meegenomen in de duurzaamheidsopgave. Bart Breedijk van Heijmans en Broer van der Wal van Fierder Onderwijs vertellen hoe zij de gebouwen van Fierder Onderwijs toekomstvastwaarde geven.
Focus op de lange termijn
Bart Breedijk, programmamanager duurzame huisvesting, houdt zich bij Heijmans vooral bezig met verduurzaming van de huisvesting van klanten. Dagelijks neemt hij zowel zijn eigen serviceorganisatie als zijn klanten mee in de energie- en materiaaltransitie waar we midden in zitten. Bart: “Die transitie kunnen we alleen samen oplossen door te focussen op de lange termijn. Zo zorgen we voor een omgeving waar iedereen zich prettig voelt.” Broer van der Wal is hoofd facilitaire dienst van Fierder Onderwijs, sinds 1 augustus 2022 een fusieschool tussen de drie Friese christelijke scholengemeenschappen CSG Liudger, Dockinga College en Lauwers College.
Broer: “Door zichtbaar bezig te zijn met verduurzaming hopen wij bij de leerlingen een zaadje te planten en bewustwording te creëren. Zodat we de aarde met een gerust hart door kunnen geven aan de volgende generatie.”
Start van de samenwerking
De samenwerking tussen Heijmans en Fierder Onderwijs start bij CSG Liudger als zij in 2019 een aanbestedingstraject starten voor het onderhoud van installaties in de schoolgebouwen. Broer: “In de aanbesteding hebben wij onder meer de vraag gesteld wat de aanbestedende partij voor ons kon doen om de grote duurzaamheidsambities die wij hadden uitgesproken voor onze schoolgebouwen en installaties waar te maken.” Heijmans zet in op toekomstvastwaarde, ofwel hoe voeg je vanuit gebruikers- en vastgoedwaarde maximale waarde toe voor de klant? Heijmans wint de aanbesteding.
Inzicht verkrijgen
Maar wat is nu eigenlijk duurzaamheid? Broer: “Dat is de vraag waarmee we zijn begonnen. We gebruikten allerlei verschillende definities van duurzaamheid door elkaar heen. Iedereen riep van alles, maar wat was er nu daadwerkelijk mogelijk? Je kunt wel roepen dat je 100 procent gasloos wilt zijn, maar misschien kan dat helemaal niet met de huidige installaties in de schoolgebouwen.” CSG Liudger stelt Heijmans dan ook de vraag: Wat is er wel en wat is er niet mogelijk in onze gebouwen, en welke kosten behoren daarbij? Broer: “Belangrijk was om eerst inzichtelijk te krijgen hoe onze gebouwen in elkaar zaten en aan welke knoppen we daarbij konden draaien. Vanuit daar konden we onze doelstellingen bepalen.”

Een voorbeeldrol
Broer: “We zijn met verschillende stakeholders van CSG Liudger om tafel gaan zitten om erachter te komen wat duurzaamheid is en hoe we dat konden relateren naar onderwijs. Als school willen we graag iets doen voor de wereld, maar we zijn ook een onderwijsinstelling. Onze leerlingen, in de leeftijd van 12 tot 18 jaar, zitten in de periode van hun leven dat ze alle informatie die ze krijgen, opzuigen als een spons. Wij hebben als school een verplichting om het goede voorbeeld te geven en hen zoveel mogelijk bij te brengen op het gebied van duurzaamheid.”
Laat duurzaamheid zien
Fierder streeft ernaar alles wat zij doen op het gebied van duurzaamheid, ook daadwerkelijk te laten zien. Bij de laadpalen voor fietsen en auto’s bijvoorbeeld, komt een groot bord met een foto van de zonnepanelen, om te laten zien waar de energie vandaan komt. Ook in het onderwijs zelf wordt duurzaamheid in alle vakgebieden meegenomen. In de kantine worden de meest duurzame broodjes voorzien van een speciale sticker. Daarnaast is de onderwijsinstelling heel bewust bezig met afvalscheiding en hebben de leerlingen verschillende pilots gehad in afval scheiden. Voor 2023 wordt dit over alle scholen uitgerold.
Duurzame roadmap
In de door Heijmans en CSG Liudger opgestelde roadmap is een duidelijk duurzaamheidsbeleid vastgelegd die ervoor moet ervoor zorgen dat de bewustwording bij de leerlingen elk schooljaar groter wordt. Broer: “Onze ambitie om het schoolplein groen-blauw te maken, laat zien waar betrokkenheid van de leerlingen toe leidt. We gaven een aantal groepen van onze vmbo-afdeling de opdracht om een maquette te maken van een groen-blauw schoolplein. Daar kwamen geweldige ideeën uit waaronder vlindertuinen, overdekte fietsenstallingen die tegelijkertijd een dakterras vormen met extra zonnepanelen en een zogenaamde warming-up brug over de sloot richting het sportveld.”
Focussen per jaar
Broer: “Grote ambitieplannen voor de komende vier jaar hebben we verdeeld in drie of vier hoofdpunten per jaar om mee aan de slag te gaan. Dat betekent niet dat we de rest uit het oog verliezen, maar dat we ons per jaar kunnen focussen.” Bart: “Dan kun je in een cyclus werken, waarbij je de focus aanbrengt, acties uitzet, kijkt wat lukt en wat niet lukt en waar je bij moet sturen. Dan kun je ook je successen laten zien! Waar ik zelf heel warm van word, is dat we niet alleen bezig zijn met de harde kant, maar juist met die zachtere kant, die voor alle stakeholders eigenlijk veel interessanter is.”
Dit interview is gepubliceerd in het SWP Magazine van januari 2023, lees hier het hele artikel.